เจาะลึกสาเหตุ วิธีจัดการอาการปวดหัวความดันโลหิตสูง และการหดตัวของหลอดเลือด

หนึ่งในสาเหตุของอาการปวดหัวที่หลายคนอาจมองข้ามและคาดไม่ถึงมาก่อน คือภาวะความดันสูงและการหดตัวของหลอดเลือดซึ่งส่งผลกระทบต่อการไหลเวียนของเลือดในสมอง หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่จัดการหรือได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี อาการนี้อาจส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพที่รุนแรงมากยิ่งขึ้นได้ เช่น เนื้อเยื่อสมองเกิดการเสียหาย โรคหลอดเลือดสมองตีบ หรือแม้กระทั่งภาวะหัวใจล้มเหลว ดังนั้น การเข้าใจถึงสาเหตุของอาการปวดหัวที่เกิดจากความดันโลหิตสูงและการหดตัวของหลอดเลือด รวมถึงวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพ จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ช่วยให้เราสามารถดูแลสุขภาพของตนเองได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย

สารบัญบทความ

• อาการของความดันสูงเป็นอย่างไร
• ความสัมพันธ์ระหว่างระบบหัวใจและหลอดเลือดกับอาการปวดหัว
• ปวดหัวจากความดันโลหิตสูง: อาการและการรักษา
• ปวดหัวจากการหดตัวของหลอดเลือดสมอง: สาเหตุและการป้องกัน
• ข้อสรุป

อาการของความดันสูงเป็นอย่างไร

ความดันสูง เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อแรงดันของเลือดในหลอดเลือดแดงสูงกว่าปกติ ซึ่งอาจเป็นภัยเงียบที่ไม่แสดงอาการใด ๆ ในระยะแรก แต่เมื่อความดันโลหิตสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพและนำไปสู่อาการแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เช่น โรคหัวใจ หลอดเลือดสมอง และไตวาย เรามาดูกันว่าอาการของความดันโลหิตสูงนั้นมีลักษณะเป็นอย่างไรและสามารถสังเกตได้จากอะไรบ้าง

• ปวดศีรษะบ่อย ๆ

อาการปวดหัวเป็นสัญญาณเตือนแรก ๆ ของความดันโลหิตสูง มักจะเป็นอาการปวดหัวแบบตื้อ ๆ ที่บริเวณขมับหรือท้ายทอย โดยเฉพาะในช่วงเช้าปวดหัวหลังตื่นนอน การปวดศีรษะลักษณะนี้เกิดจากการที่หลอดเลือดสมองต้องรับแรงดันจากเลือดที่สูงกว่าปกติ ซึ่งอาจทำให้รู้สึกไม่สบายหรือมีอาการเวียนศีรษะร่วมด้วย

• เวียนศีรษะและหน้ามืด

ความดันสูง อาจทำให้มีอาการเวียนหัว โดยเฉพาะเมื่อลุกขึ้นยืนอย่างรวดเร็ว อาจรู้สึกเหมือนโลกหมุน หรือมีอาการหน้ามืด สาเหตุเกิดจากการที่เลือดไหลเวียนไปยังสมองไม่สะดวก ส่งผลต่อการทำงานของระบบประสาท

• รู้สึกเหนื่อยง่ายและอ่อนเพลีย

อาการอ่อนเพลียหรือไม่มีแรงเป็นอีกหนึ่งสัญญาณของความดันโลหิตสูง การที่หัวใจต้องสูบฉีดเลือดด้วยแรงดันที่มากขึ้น อาจทำให้เรารู้สึกเหนื่อยง่ายและอ่อนเพลียมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้

• ปัญหาด้านการมองเห็น

ความดันโลหิตสูงอาจทำให้เกิดอาการตาพร่ามัว มองเห็นภาพไม่ชัด หรือเห็นแสงวูบวาบ สาเหตุมาจากการที่หลอดเลือดในจอตาถูกแรงดันจากเลือดที่สูงทำให้มองเห็นได้ไม่ปกติ หากปล่อยทิ้งไว้อาจส่งผลเสียต่อการมองเห็นอย่างถาวรได้

• แน่นหน้าอกหรือเจ็บหน้าอก

อาการแน่นหน้าอกหรือเจ็บหน้าอกมักเกิดขึ้นเมื่อหัวใจต้องทำงานหนักขึ้น อาจทำให้เกิดอาการเจ็บแปลบที่หน้าอก โดยเฉพาะเมื่อออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมที่ใช้พลังงานมาก ซึ่งถือเป็นสัญญาณเตือนว่าอาจมีผลกระทบต่อสุขภาพหัวใจ

• เลือดกำเดาไหล

ในบางกรณีที่ความดันโลหิตสูงมาก อาจทำให้หลอดเลือดเล็ก ๆ ในโพรงจมูกแตกได้ จนเกิดเป็นเลือดกำเดาไหล ซึ่งเป็นอาการที่บ่งบอกว่าความดันในหลอดเลือดกำลังสูงขึ้นมากจนอาจเกิดอันตราย

ความสัมพันธ์ระหว่างระบบหัวใจและหลอดเลือดกับอาการปวดหัว

อาการปวดหัวเป็นหนึ่งในสัญญาณเตือนที่แสดงถึงปัญหาของระบบหัวใจและหลอดเลือด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่มีภาวะความดันสูง ที่สามารถกระตุ้นการทำงานของหลอดเลือดและระบบประสาทให้มีการตอบสนองอย่างรุนแรง จนก่อให้เกิดอาการปวดหัวได้ การเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างระบบหัวใจและหลอดเลือดกับอาการปวดหัวจะช่วยให้เราสามารถจัดการและป้องกันความเสี่ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ทำไมระบบหลอดเลือดถึงมีผลต่อการปวดหัว?

ระบบหลอดเลือดมีความสำคัญต่อการไหลเวียนของเลือดไปยังสมองและอวัยวะต่าง ๆ ซึ่งหากระบบนี้ทำงานผิดปกติ เช่น มีความดันโลหิตสูงขึ้นหรือหลอดเลือดหดตัวแรงเกินไป ก็จะส่งผลต่อการทำงานของสมองโดยตรง ดังนี้

• การเปลี่ยนแปลงความดันในหลอดเลือด : เมื่อความดันโลหิตสูงขึ้น หลอดเลือดสมองต้องรับแรงดันที่เพิ่มขึ้น ทำให้เกิดการขยายตัวหรือหดตัวของหลอดเลือดอย่างรวดเร็ว อีกทั้งยังเข้าไปกระตุ้นเส้นประสาทที่ไวต่อความเจ็บปวด จนทำให้เกิดอาการปวดหัวและอาจมีอาการเวียนศีรษะร่วมด้วย

• ผลกระทบต่อการไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปเลี้ยงสมอง : การไหลเวียนของเลือดที่ไม่ปกติ เช่น หลอดเลือดสมองหดตัวหรือขยายตัวมากเกินไป อาจทำให้สมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ ส่งผลให้เกิดอาการเวียนหัว ตาพร่ามัว หรือรู้สึกหน้ามืด และกระตุ้นให้เกิดอาการปวดศีรษะได้ทันที

• การตอบสนองของระบบประสาทและฮอร์โมน : ความดันโลหิตสูงทำให้ระบบประสาทและฮอร์โมนทำงานอย่างต่อเนื่องเพื่อรักษาสมดุลของร่างกาย ซึ่งการตอบสนองนี้อาจทำให้ร่างกายเกิดการกระตุ้นของเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องกับความเจ็บปวดมากขึ้น และเพิ่มความไวต่อการกระตุ้นจนทำให้เกิดอาการปวดหัวได้

• ผลกระทบที่รุนแรงจากภาวะหลอดเลือดตีบหรือตัน : หากความดันสูงมากเกินไป อาจเกิดความเสี่ยงต่อการตีบหรือตันของหลอดเลือดในสมองได้ การที่หลอดเลือดตีบตันนี้จะลดการไหลเวียนของเลือดไปยังสมองและอาจทำให้เกิดภาวะที่รุนแรง เช่น โรคหลอดเลือดสมองหรืออัมพฤกษ์อัมพาต ซึ่งมักมีอาการปวดหัวเป็นอาการเตือน

ปวดหัวจากความดันโลหิตสูง: อาการและการรักษา

ความดันสูงส่งผลให้เกิดอาการปวดหัวได้ โดยเฉพาะในกรณีที่ระดับความดันโลหิตขึ้นสูงมากและควบคุมได้ยาก อาการปวดหัวจากความดันโลหิตสูงนี้จึงเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงภาวะที่ร่างกายต้องการการดูแลเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันผลกระทบที่รุนแรงต่อสุขภาพของเรา

อาการปวดหัวจากความดันโลหิตสูงเป็นอย่างไร?

อาการปวดหัวที่เกิดจากความดันโลหิตสูงมักมีลักษณะเฉพาะที่สามารถสังเกตได้ ดังนี้

• ปวดหัวแบบตื้อ ๆ หรือหนัก ๆ โดยผู้ป่วยจะรู้สึกปวดศีรษะบริเวณขมับหรือท้ายทอย โดยเฉพาะในช่วงเช้าหลังตื่นนอน ซึ่งเป็นช่วงที่ระดับความดันโลหิตมีแนวโน้มสูงขึ้น
• ในกรณีที่ความดันโลหิตสูงมาก ๆ อาจทำให้เกิดอาการปวดศีรษะที่รุนแรงและมีอาการเวียนศีรษะ หรือรู้สึกเหมือนศีรษะถูกบีบรัดแน่น
• ความดันสูงอาจทำให้การมองเห็นผิดปกติ เช่น มองเห็นแสงวูบวาบหรือตาพร่ามัว ซึ่งเป็นผลจากแรงดันเลือดที่สูงขึ้นส่งผลต่อหลอดเลือดในจอประสาทตา

ปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้เกิดอาการปวดหัวจากความดันโลหิตสูง

การปวดหัวจากความดันโลหิตสูง อาจมีปัจจัยกระตุ้นหลายประการที่ทำให้อาการทวีความรุนแรงขึ้น ได้แก่

• ความดันสูง เกิดจากความเครียดหรือความวิตกกังวล ที่อาจกระตุ้นให้ระดับความดันโลหิตสูงขึ้นได้ และยังเป็นอีกสาเหตุหนึ่งของอาการปวดหัวอีกด้วย
• การบริโภคอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น อาหารแปรรูปหรืออาหารที่มีรสเค็มจัด ส่งผลให้เกิดการคั่งของน้ำในร่างกาย และเพิ่มแรงดันในหลอดเลือด
• การนอนหลับไม่เพียงพอหรือการอดนอนจะทำให้ร่างกายมีความตึงเครียดและอาจส่งผลให้ความดันโลหิตสูงขึ้นได้
• การดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่มีผลโดยตรงต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด ทำให้ความดันโลหิตสูงและอาจเกิดอาการปวดหัวได้

วิธีการจัดการอาการปวดหัวจากความดันโลหิตสูง

วิธีบรรเทาอาการปวดหัว ความดัน สามารถทำได้ด้วยวิธีการหลายรูปแบบ ทั้งการปรับพฤติกรรมและการรักษาทางการแพทย์ ดังนี้

• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต
  • ลดการบริโภคอาหารที่มีรสเค็มจัดหรืออาหารที่มีโซเดียมสูง เพื่อช่วยลดแรงดันในหลอดเลือด
  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น การเดิน เล่นโยคะ เพื่อช่วยควบคุมระดับความดันโลหิต
  • หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และงดการสูบบุหรี่ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้ความดันสูง
  • ลดความเครียดด้วยการฝึกการหายใจลึก ๆ การนั่งสมาธิ หรือการทำกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลาย

• การรักษาด้วยยา หากระดับความดันโลหิตสูงมาก แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาลดความดันโลหิต เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาขยายหลอดเลือด หรือยาที่ช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจ ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ในการใช้ยาอย่างเคร่งครัด และหมั่นติดตามระดับความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอ
• การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ การตรวจความดันโลหิตและการตรวจสุขภาพประจำปีจะช่วยให้ทราบระดับความดันโลหิตของตนเอง และสามารถเฝ้าระวังความเสี่ยงต่อโรคที่เกี่ยวข้องกับหลอดเลือดและหัวใจได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น

ปวดหัวจากการหดตัวของหลอดเลือดสมอง: สาเหตุและการป้องกัน

อาการปวดหัวจากการหดตัวของหลอดเลือดสมอง จะเกิดขึ้นเมื่อหลอดเลือดที่ส่งเลือดไปเลี้ยงสมองเกิดการหดเกร็งอย่างฉับพลัน ทำให้เลือดไหลเวียนได้น้อยลงและส่งผลให้สมองขาดออกซิเจน ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการปวดหัวที่มีลักษณะเฉพาะ การเข้าใจถึงสาเหตุและวิธีป้องกันอาการปวดหัวจากการหดตัวของหลอดเลือดสมองจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันอาการที่อาจเกิดขึ้นบ่อยครั้งหรือรุนแรงมากกว่าเดิม

ทำไมหลอดเลือดสมองถึงหดตัวและทำให้เกิดปวดหัว ?

การหดตัวของหลอดเลือดสมองมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัยที่กระตุ้นให้หลอดเลือดเกิดการหดเกร็งหรือบีบตัว ส่งผลกระทบต่อการไหลเวียนของเลือดและทำให้สมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ สาเหตุหลักที่ทำให้หลอดเลือดสมองหดตัว ได้แก่

• ความเครียดและความวิตกกังวล เป็นสาเหตุหลักที่กระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนที่มีผลต่อการหดตัวของหลอดเลือด ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการปวดหัวได้
• การอยู่ในสภาพอากาศที่เย็นจัดอาจกระตุ้นให้หลอดเลือดเกิดการหดตัวโดยธรรมชาติ ทำให้เลือดไหลเวียนได้น้อยลงและอาจเกิดอาการปวดหัว
• การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์ในปริมาณมากอาจกระตุ้นให้หลอดเลือดหดตัว และส่งผลให้เกิดอาการปวดหัวได้
• ภาวะขาดน้ำทำให้ปริมาณเลือดลดลงและมีผลให้หลอดเลือดต้องหดตัวเพื่อรักษาความดันโลหิต ทำให้เกิดอาการปวดหัวได้ง่าย

อาการของปวดหัวจากการหดตัวของหลอดเลือด

อาการปวดหัวจากการหดตัวของหลอดเลือดสมองมีลักษณะที่สามารถสังเกตได้ ดังนี้

• อาการปวดหัวมีลักษณะบีบรัดบริเวณขมับ หน้าผาก หรือท้ายทอย ซึ่งอาจรุนแรงขึ้นเมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีความเครียดหรือหนาวเย็น
• หลายครั้งอาการปวดหัวมักเกิดขึ้นเพียงด้านเดียว เหมือนกับการปวดหัวไมเกรน โดยเฉพาะบริเวณขมับหรือรอบดวงตา
• การหดตัวของหลอดเลือดทำให้สมองได้รับเลือดไม่เพียงพอ ทำให้รู้สึกมึนศีรษะหรือมีอาการตาพร่ามัว
• บางคนอาจรู้สึกคลื่นไส้หรืออ่อนเพลียร่วมด้วย โดยเฉพาะเมื่ออาการปวดหัวอย่างรุนแรง

วิธีการป้องกันการหดตัวของหลอดเลือดและการบรรเทาอาการ

การป้องกันการหดตัวของหลอดเลือดสมองและวิธีบรรเทาอาการปวดหัว ความดัน สามารถทำได้ด้วยการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตและใช้วิธีการบำบัดที่เหมาะสม ดังนี้

• หลีกเลี่ยงการกระตุ้นที่อาจทำให้หลอดเลือดหดตัว

ลดการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้หลอดเลือดหดตัวได้ รวมไปถึงการหลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่มีอากาศเย็นจัด หรือสวมเสื้อผ้าให้อบอุ่นเพื่อป้องกันหลอดเลือดหดตัว

• การดื่มน้ำอย่างเพียงพอ

การดื่มน้ำให้เพียงพอตามที่ร่างกายต้องการ ช่วยป้องกันภาวะขาดน้ำและลดโอกาสที่หลอดเลือดจะหดตัว อีกทั้งการรักษาระดับความชุ่มชื้นในร่างกายยังช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดทำงานอย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย

• การจัดการความเครียด

ฝึกเทคนิคการหายใจลึก ๆ นั่งสมาธิ หรือการออกกำลังกายที่ช่วยผ่อนคลาย เช่น โยคะ สามารถช่วยลดความเครียดและลดการหลั่งฮอร์โมนที่ส่งผลต่อการหดตัวของหลอดเลือดได้

• การบำบัดด้วยความร้อนหรือการนวด

การประคบอุ่นบริเวณขมับ หน้าผาก หรือท้ายทอยช่วยให้หลอดเลือดขยายตัวและบรรเทาอาการปวดหัวได้ หรือการนวดเบา ๆ บริเวณที่มีอาการปวดหัวก็จะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดได้เป็นอย่างดี

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์

อาหารที่อุดมไปด้วยแมกนีเซียม เช่น ผักใบเขียว ถั่ว และธัญพืชบางชนิด สามารถช่วยลดการหดเกร็งของหลอดเลือด และยังส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวมอีกด้วย

ข้อสรุป

อาการปวดหัวจากความดันสูงและการหดตัวของหลอดเลือดสมอง มีสาเหตุจากภาวะความดันโลหิตสูงและการเกร็งของหลอดเลือดที่ทำให้สมองได้รับเลือดไม่เพียงพอ ซึ่งสามารถจัดการได้ด้วยการปรับพฤติกรรม การรักษาด้วยยา และการดูแลภายใต้แพทย์เฉพาะทาง หากต้องการคำแนะนำเพิ่มเติมหรือการรักษาแบบเฉพาะทาง สามารถปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่ BTX Migraine Center ศูนย์รักษาไมเกรนและอาการปวดหัวเรื้อรังที่มีอุปกรณ์การแพทย์ทันสมัย และมีความเข้าใจเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของความดันสูงและอาการปวดหัวเป็นอย่างดี ซึ่งนำไปสู่การรักษาที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

สามารถแอดไลน์ @ayaclinic หรือโทรเบอร์  090–970-0447 เพื่อปรึกษา ขอคำแนะนำ หรือจองคิวการรักษาในรูปแบบต่าง ๆ กับทางแพทย์ผู้เชี่ยวชาญของ BTX Migraine Center ศูนย์รักษาไมเกรนเฉพาะทางที่ปลอดภัยและทันสมัยได้ทันที